
Logopedie

Articulatie
Enkelvoudige spraakklankstoornissen
Kinderen met een enkelvoudige spraakklankstoornis kunnen bepaalde klanken nog niet maken of vormen ze foutief. Dit komt vaak voor bij klanken zoals de "S" en "R".
​​​
Fonologische spraakklankstoornissen
Bij een fonologisch probleem wisselen kinderen klanken om of laten ze klanken weg. Wanneer klanken worden vereenvoudigd om het praten te vergemakkelijken, gebruiken kinderen zogenaamde vereenvoudigingsprocessen, ook wel fonologische processen genoemd. Vereenvoudigingen zijn normaal in de vroege taalontwikkeling, maar wanneer deze aanhouden, is het belangrijk om de spraakontwikkeling te laten onderzoeken.
​​​​​
Spraakmotorische spraakklankstoornissen​​
Soms is de spraakmotoriek van kinderen nog onvoldoende ontwikkeld, waardoor de coördinatie van de articulatoren (kaak, lippen en tong) niet goed verloopt. Dit heeft invloed op de spraakverstaanbaarheid. Dit probleem kan voortkomen uit een vertraagde ontwikkeling van de spraakmotoriek, maar het kan ook wijzen op spraakontwikkelingsdyspraxie, waarbij het plannen en uitvoeren van spraakbewegingen is verstoord.​
​​
​​​Oromyofunctionele therapie
Deze oefentherapie richt zich op het herstellen van de balans in de werking van de spieren in en rondom de mond. Afwijkende gewoonten, zoals: zuig- en bijtgewoonten, mondademen of een verkeerd slikpatroon, kunnen dit evenwicht verstoren. Een verstoorde spierfunctie kan een directe invloed hebben op de ontwikkeling van het gebit en de kaken, wat ook de spraak kan beïnvloeden. Zo is lispelen of slissen een veelvoorkomend gevolg. Het vroegtijdig opsporen en corrigeren van deze afwijkende gewoonten kan helpen om logopedische en orthodontische problemen te voorkomen.​​
​
​Taalontwikkeling
Taal is essentieel voor het uitwisselen van informatie en duidelijke communicatie. Woordenschat en grammaticale regels vormen hierbij de fundamenten. Wanneer de taalvaardigheid onvoldoende is, beperkt dat het vermogen om met anderen te communiceren. Signalen zoals een beperkte woordenschat, spreken in losse woorden of korte zinnen, moeite met het begrijpen van instructies of problemen bij het duidelijk uiten van gedachten, zijn belangrijk om tijdig te herkennen. Vroege opsporing van taalproblemen en een snelle, passende begeleiding kunnen een groot verschil maken in de taalontwikkeling van kinderen.
​
Uit onderzoek kan blijken dat logopedische hulp noodzakelijk is. Wanneer deze begeleiding vroeg wordt gestart, kunnen de meeste kinderen hun taalachterstand inhalen ten opzichte van hun leeftijdsgenoten. Wanneer dit niet het geval is, kan er mogelijk sprake zijn van een taalontwikkelingsstoornis (TOS).
Leerproblemen
Dyslexie​​
Kinderen met dyslexie ondervinden blijvende moeilijkheden bij lezen (het omzetten van geschreven tekst naar spraak) en/of spellen (het omzetten van gesproken woorden naar geschreven tekst). Hoewel het begrijpen van teksten geen probleem hoeft te vormen, verloopt het leesproces vaak langzamer doordat de leestechnieken op woordniveau onvoldoende zijn ontwikkeld. Ook het schrijven van duidelijke zinnen is vaak niet verstoord, maar bij het schrijven komen er frequent spelfouten voor en zijn de zinnen niet steeds goed opgebouwd. De basisvaardigheden vereisen veel aandacht en energie, omdat ze nog niet goed zijn geautomatiseerd. Dyslexie kan in verschillende gradaties voorkomen, variërend van milde tot ernstige vormen. De ernst van de problemen bepaalt de hoeveelheid ondersteuning die nodig is.
​
De therapie richt zich op verschillende belangrijke aspecten, zoals: auditieve vaardigheden, letterherkenning, het decodeerproces, het maken van leeskilometers, het bevorderen van leesmotivatie, het verbeteren van lees- en schrijfvaardigheden en het leren gebruiken van strategieën. Daarnaast is het belangrijk dat ouders en school wekelijks tijd vrijmaken voor korte oefenmomenten. Een logopedist helpt ook bij het vinden van passende hulpmiddelen die het leerproces ondersteunen. Tijdens de begeleiding is het belangrijk dat kinderen plezier ervaren in lezen en spellen. Daarom wordt er gestreefd naar een aanpak waarbij de oefeningen op een speelse manier aansluiten bij hun interesses en nieuwsgierigheid.
​​​​
Dyscalculie
Kinderen met dyscalculie ondervinden blijvende moeilijkheden bij het leren en vlot toepassen van rekenvaardigheden. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met het begrijpen van getallen, het automatiseren van basisbewerkingen en het toepassen van rekenstrategieën. Deze moeilijkheden kunnen zich op verschillende manieren uiten, zoals: moeite met het herkennen van getalsymbolen en hoeveelheden, problemen met het leren en onthouden van rekenregels en -procedures, en fouten bij het uitvoeren van bewerkingen. Ook kunnen kinderen moeite hebben met het begrijpen van de plaatswaarde van cijfers, zoals eenheden en tientallen, en ervaren ze traagheid en onzekerheid bij het oplossen van rekensommen, zelfs als het om eenvoudige sommen gaat. Begeleiding bij dyscalculie richt zich op het ontwikkelen van een beter begrip van getallen en rekenprocedures. Hierbij wordt gewerkt met concrete materialen en visuele hulpmiddelen, en worden rekenstrategieën stapsgewijs aangeleerd. Het doel is om kinderen de juiste technieken aan te leren en hun zelfvertrouwen in rekenvaardigheden te vergroten. Verder kunnen er ook veelvuldige moeilijkheden zijn op vlak van meetkunde en metend rekenen. Uiteraard wordt er ook op deze vakdomeinen gewerkt.​
​
Net zoals bij dyslexie is het herkennen van dyscalculie op jonge leeftijd belangrijk, omdat tijdige begeleiding helpt om verdere achterstanden en frustraties te voorkomen. Ook hier is het essentieel dat kinderen plezier blijven beleven aan het leren, ook al hebben ze moeite met rekenen. Door gebruik te maken van speelse, motiverende oefeningen kan hun zelfvertrouwen in de rekenvaardigheid worden versterkt. Ook in dit geval biedt een logopedist ondersteuning bij het vinden van geschikte hulpmiddelen die het leerproces kunnen vergemakkelijken.